فەرهەنگی پەندی کوردی
40,000 تومان
ئەم کتێبە فەرھەنگی پەندی ناوچەکانی کوردستانە کە بە شێوەیەکی ڕێکوپێک و بە پێی پیتەکانی ئەلفوبێ کۆکراوەتەوە و سەرچاوەیەکی باشە بۆ لێکۆڵەران و توێژەرانی بواری فەرھەنگی زارەکی کوردەواری و لە ھەمان کاتیشدا ھۆگرانی بواری فەرھەنگی گشتی و زمانی کوردی دەتوانن کەڵکی تایبەتی لێ وەربگرن.
2 لە ئەمباردایە
| کێش | 1000 g |
|---|---|
| جۆری بڵاوکراوە | چاپکراو |
| جۆر | کتێب |
| ژمارە لاپەڕە | ٦٤٦ |
| نووسەر | ئیسماعیل زارعی |
| بوار | فەرھەنگ و ئینسایکلۆپیدیا |
| ISBN | 978-600-7748-67-1 |
| چاپەمەنی | مانگ |
بەرهەمی پەیوەندیدار
-
خۆلاسەیەکی تاریخی کورد و کوردستان
95,000 تومانبەردەستبوون: لە ئەمباردایەتەواو بووە
ڕەنگە بکرێت مێژووی «خولاسەیەکی تاریخی کورد و کوردستان» وەک دەسپێکی لاکردنەوە و گرنگی و بایەخ‌دان بە بواری مێژووی ئەندێشە تەماشا بکرێت. زەکی بەگ لەم کتێبەیدا باس لە دامەزرانی یەکەم ئەنجومەنە کوردییەکانی کورد لە ئەستەمۆڵ وەک بەشێک لە مێژووی کورد دەکات (ئەمین زەکی، ١٣٩٧: ٢٤١) و ئەم کارە ـ واتە بەشداری ئەندێشە و ڕووداوی بواری ئەندێشە لە مێژووی کوردا ـ یەکەم جار زەکی بەگ ئاوڕی لێ داوەتەوە و لێرەوە جێگەی ڕامان و باس‌کردن و بیرکردنەوەیە.
-
زریکە
18,500 تومانبەردەستبوون: لە ئەمباردایەتەواو بووە
خۆر نۆمایەکی شەکەت بوو، بە کاوەخۆ بە قەدپاڵی ئاسماندا دادەگەڕا و لە پەڵە هەورەکان سەرسمی دەدا. بێئەوەی سەرەنگڵ بدات، ملی دەکێشا و بە سیلەی چاو لەسەر بانیژەکە و، هەموو ئاوایی و بەرایی دەشتەکەی بەر ماڵان و گشت ڕیزە شاخەکەی دەڕوانی. تەنیا دەنگی حیلەی دڵنیایی و شادبوونی بە ژووری پڕ لە نهێنیی ئەودیو شاخەکانی نەدەبیسترا.
-
دواشه‌وی دابه‌زینی عیسا
40,000 تومانبەردەستبوون: لە ئەمباردایەتەواو بووە
لە ڕاھی ئەو ئاسمانەی خۆشت دەوێت پێ مەخەرە سەر پلەی یەکەمی پەیژەکەت.. تۆ بۆ ئەوە نەھاتبوویت… نا… عیسای برام… نا… نە بگری و نە ئاوڕی ماڵئاوایی بدەوە… دەزانم چەندە نائومێد و دۆڕاو و تووڕەی لە دونیا و بنیادەمەکانی، گەر نیازتە لەم تۆفانەدا تەنیا بەجێمان بێڵیت؟ ئەوەیان لە خوڵقی پێغەمبەرانەت ناوەشێتەوە… تێ دەگەم… رازی دڵت دەخوێنمەوە کە پەلەتە تا کازیوەی نەداوە سەرکەویت و بەڵکو تکامان بۆ بکەیت تۆفانەکە بخەوێنیت و نغرۆ نەبین… نا… دیارە گوێم لێ ناگریت و نیازێکی دیکەت لە دڵدایە کە ھەر خۆت و ئاسمان دەیزانن… وەک پڵنگێکی بریندار بەسەر پەیژەکەدا پلەکان دەبڕیت… تا تەواو لە چاوانم ون نەبوویت.. بەرلەوەی بگەم بە شوێنی بەتاڵ دەنێو تابلۆکەدا و خاڵی لە تۆ، بە خۆم و خاچەوە، ناچارم لە خەو بێدارت بکەمەوە چونکە ھەرگیز ڕەوا نییە لێرەدا کۆتایی بێت، کۆتاییەک کە من دەزانم شایەستەم.. بەرگەی دەگرم.. بەڵام کەس ئەم تابلۆیە ھەڵناواسێت و سەیری ناکات..
-
درایڤر و کورد
20,000 تومانبەردەستبوون: لە ئەمباردایەتەواو بووە
ئەم وتارانە، لە گۆڤاری ئەنجومەنی پادشاهی ئاسیایی و بولتەنی قوتابخانەی توێژینەوە ڕۆژهەڵاتی و ئەفریقییەکانی سەر بە زانستگەی لەندن-سواس ، و گۆڤاری پێداچوونەوەی ئاسیایی وەرگیراون و ڕاستەوخۆ کراونەتە کوردی.
نووسەری وتارەکان، «گۆدفری ڕۆللیس درایڤر» (۱۹۷٥-۱۸۹۲)، مامۆستای پێشووی مێژوو لە زانستگەی «مەگدێیلن» لە شاری ئۆکسفۆردی بریتانیا و پسپۆڕی پایەبەرزی زمانی عیبڕی و یاسای بابیلی بووە، زمانی عەرەبی زانیوە و لای وابووە گەلێک وشەی نەزانراوی تەوڕات، لە ڕێگەی زمانی عەرەبییەوە دەدۆزرێنەوە.
«درایڤر» هەروەها زانایەکی دەگمەنی ڕۆژئاوایە، کە لە سەرەتاکانی سەدەی بیستەمدا مێژوو و ئایینی کوردی خستووەتە بەر توێژینەوە و بە شێوازێکی بابەتیانە لە بواری جۆربەجۆری کۆمەڵایەتی، فەرهەنگی، مێژوویی گەلی کوردی کۆلیوەتەوە. وەک ئەفسەرێکی سوپای بریتانیش پێوەندی لەگەڵ کاربەدەستانی «انتداب»ی عێراقیدا هەبووە.
«به‌شێک له پێشه‌کی وه‌رگێڕ» -
دیوانی مەحوی
60,000 تومانبەردەستبوون: لە ئەمباردایەتەواو بووە
مەحوی؛ ناوی مەلا محەمەد و کوڕی مەلا عوسمانی باڵخییە. ساڵی ١٨٣٦ لە شاری سلێمانی له دایک بووە. حەوت ساڵان بووە خراوەتە بەر خوێندن. بۆ خوێندن چۆتە سنە و سابڵاغ. پاشان گەڕاوەتەوە سلێمانی و ئەوسا چووە بۆ بەغدا و ئیجازەی مەلایەتی لەوێ لە لای موفتی زەهاوی وەرگرتووە. ساڵی ١٨٦٢ گەڕاوەتەوە سلێمانی و بووە بە ئەندامی دادگا. ساڵی ١٨٦٨ بە هۆی کۆچی دوایی باوکییەوە دەستی لە کاری میری کێشاوەتەوە و بووتەوە بە مەلا. ساڵی ١٨٨٣ چووە بۆ حەج و لەوێوە چوووە بۆ ئەستەمبووڵ و لە ڕێگای پیاوماقووڵانی کوردەوە چاوی بە سوڵتان عەبدولحەمیدی عوسمانی کەوتووە. سوڵتان ڕێزێکی زۆری لێ دەگرێ و فەرمانی داوە خانەقایەکیان لە سلێمانی بۆ کردۆتەوە کە ئێستا بە «خانەقای مەحوی» بەناوبانگە. مەعاشێکیشی بە ناوی خزمەت کردنی هەژارانەوە بۆ بڕیوەتەوە. کە گەڕاوەتەوە بۆ سلێمانی تا مردنی لە تەشرینی یەکەمی ١٩٠٦دا هەر خەریکی دەرس وتنەوە بووە و لە یەکێ لە ژوورەکانی خانەقاکەی خۆیدا بە خاک سپێردراوە. زۆربەی شێعرەکانی حەزرەتی مەحوی ئاوێتەی عیرفان و فەلسەفەن و گەلێک وێنا و خەیاڵی ورد و ناسکیان تێدا بەکار هاتووە و زیاتر لە دوو قاڵبی غەزەل و قەسیدەدا هۆنراونەتەوە.
-
دیوانی نالی
40,000 تومانبەردەستبوون: لە ئەمباردایەتەواو بووە
نالی؛ ناوی خدر و كوڕی ئه‌حمه‌دی شاوه‌یسی ئالی به‌گی مكایه‌لییه. ساڵی 1800 له گوندی «خاك و خۆڵ» له ده‌شتی شاره‌زوور هاتۆ‌ته دنیاوه. بۆ خوێندن زۆربه‌ی شاره‌کانی وه‌ک سنه و سابڵاخ و زه‌ردیاوای قه‌ره‌داغ و هه‌ڵه‌بجه و سلێمانی گه‌ڕاوه و دواپله‌ی خوێندنی ئه‌و سه‌رده‌مه‌ی بڕیوه و ئیجازه‌ی مه‌لایه‌تی وه‌رگرتووه. زۆرتری ده‌وره‌ی خوێندنی له خانه‌قای مه‌ولانا خالیدی نه‌قشبه‌ندی له سلێمانی تێپه‌ڕ کردووه. سه‌رچاوه‌ی شیعر‌ـ‌وتن و ئیلهاماتی، “حه‌بیبه” ناوێک بووه که دواتر بووه‌ته هاوسه‌ری ژیانی.
له ساڵی 1830 ده‌چێ بۆ حه‌ج و دواتریش ده‌گه‌ڕێته‌وه بۆ شام. دوای ئه‌وه‌ی له 1834دا شێعره به‌ناوبانگه‌که‌ی “شاره‌زوور” بۆ “سالم” ده‌نووسێ و وه‌ڵامی “سالم” ده‌بیستێ، ڕوو ده‌کاته ئه‌سته‌مبووڵ. به ژیانی خه‌رقه‌پۆشییه‌وه ڕای‌ئه‌بوێرێ تا له ساڵی 1856 هه‌ر له‌وێ کۆچی دوایی ده‌کات و له گۆڕستانی “ئه‌با ئه‌یووب ئه‌نساری”دا ده‌نێژرێ.
ئەو لایه‌نانه‌ی که له شێعری نالیدا به‌ر چاو ده‌که‌ون، ئەمانەن: دڵداری، وەسف، نزا و پاڕانەوە له خودا، بیری وڵات و… تاد.
نالی له بواری شێعری دڵداریدا زه‌وقێکی بێ هاوتای هه‌یه و به ترۆپکی ئه‌و چه‌شنه شێعره له ناو ئه‌ده‌بی کلاسیکی کوردیدا دێته ئه‌ژمار. -
تەمی سەر خەرەند
30,000 تومانبەردەستبوون: لە ئەمباردایەتەواو بووە
ئەو هەموو شارانەی پڕن له دز و چەتە و پیاوکوژ و جوامێر، ئەو هەموو عاشقانەی دەمرن و ناگەن بە وەسڵی یار… ئەو ئەژدیهایانەی بەری ڕووباریان دەگرت و… ئەو هەموو سیمرخەی بەسەر شاراندا دەیان گەڕاندم… ئەو هەموو ساڵ و ڕۆژ و مانگانه… ئەو هەموو کەلاوە و کۆشکانه… من دەمزانی سینەی نەنکم گەلێ لەوە تەنگتره جێی ئەو هەموو مەملەکەتانەی تیا ببێتەوە… هەر بۆیه ئەوەنده گران بەسەر سەرمەوەیه… وەها گەمارۆی باڵا ساوا و کوڵەکەمی دا که ئیدی تەواو… من هیچم نەدەدی… هیچم نەدەبیست… هاژەهاژی چەمەکەی ناو خەرەندیش له هەردوو گوێمدا دەمرد و… دەخنکا… خۆیشم بەده‌م قوڵپی هەنسکەوە هەناسه بە هەناسه… دەخنکام و… لە ناو تەمدا بزر دەبووم…!
-
مەکەنزی و کورد
12,000 تومانبەردەستبوون: لە ئەمباردایەتەواو بووە
ناوی مەکەنزی وەک پسپۆڕی زمان و ئەدەبی کوردی لە پەنجاکانی سەدەی بیستەمدا بڵاو بووەوە و تا سەرەتای هەشتاکان ئەم ناوە لە ئەورووپا و بەتایبەت لە بریتانیا هاوڕێ بوو لەگەڵ چەمکی کوردناسی و توێژینەوە لە زمان و ئەدەبی کوردی.
مەکەنزی بۆ کۆمەڵانی کورد، بە تایبەت، کاتێ ناسرا کە مامۆستای نەمر تەوفیق وەهبی چووە شەڕە جەنگی و بە نووسینی وتاری «دوو تەقەلای بەسوود»، هەوڵی دا بەرپەرچی بۆچوونەکەی بداتەوە کە لەگەڵ باوەڕی باوی کورداندا یەکی نەدەگرتەوە و یەکبوونی زمانی کوردی و مادی نەدەسەلماند.
«به‌شێک له پێشه‌کی وه‌رگێڕ» -
پێدەشتی کارمامزە کوژراوەکان
35,000 تومانبەردەستبوون: لە ئەمباردایەتەواو بووە
…کە ئاوڕت دایەوە پێدەشتێکی پان و بەرینت بەجێدەهێشت، ڕووت وەک بەری دەست، بە ئاسمانەوەش، نزیک بەسەر سەرتەوە، قاژەقاژی دەیەها پۆلە ڕیشۆڵە کە خۆی دەدا لە هەزاران کاسیان دەکردی، هەر دەتوت بۆ مەرگ و دیلییەتی ئەو سەدەها ڕیشۆڵە بەندکراوەی ناو تۆڕەکەی سەر پشتی کەرە دێزەکەت دەیانقریشکاند، ترسایت لەوەی بە هێزی هەزارەها دەنووک و چڕنووک تۆ و دێزە و تۆڕی پڕ لە ڕیشۆڵە بە ئاسماندا هەڵفڕێنن، هێشتا گەڕەک لێتەوە زۆر دوورە، وای لەو گەڕەکە کۆن و پەڕپووتە، هەر دەڵێی کەچە جلێکە و لە هەزار لاوە پینە کراوە، لەوەدایە هەر هەموو پینەکانی لێک هەڵبوەشێن چونکێ خودا لە ئان و ساتی دروست کردنی پەلەی بووە و جەمسەری پینەکانی جوان بەسەر یەکەوە نەدووریوەتەوە، لە شارێکدا کە گوایە بەر لە هاتنی هەر هەموو پێغەمبەرەکان هەر هەبووە، نە بوومەلەرزەیەک ڕماندوویەتی، نە لافاوێک بردوویەتی، نە لەشکری تورک و عەرەب و عەجەم توانیویەتی ئەو قەڵا تۆکمە و بەرزەی بڕمێنێ، نە گڕکانێک سووتاندوویەتی و نە نەفرەتی یەکێک لەو پێغەمبەرانەش نغرۆی کردووە.
لێدوانەکان
هێشتا لێدوانێک نەنووسراوە.