کتێب

• grid
• list

ڕیزکردنی پێشگریمانەیی ڕیزکردن بەپێی جێی پەسەندبوون ڕیزکردن بەپێی نمرەی ناونجی ڕیزکردن بەپێی دوایین ڕیزکردن بەپێی نرخ: کەم بۆ زۆر ڕیزکردن بەپێی نرخ: زۆر بۆ کەم

Showing 1–30 of 94 results

کاوە ئیتر شێعری نەئەخوێندەوە، بەدی ئەوت ‌و بەدی ئەکرد و من هەروا داماو و دەستەوەستان لەو بەدکارییەم ئەڕوانی و لە خۆما کۆ ئەبوومەوە، گرمۆڵە و بچووک، ئەوەندە بچووک نەئەبوومەوە نەبیندرێم. کاوە ئەیبینیم‌ و قاقا پێم پێئەکەنی و چاوە حیزەکانی پڕ ئەبوون لە ئاو. تف ‌و لیک بە لچیدا شۆڕ ئەبووەوە و دەزوولەی ئەبەست‌ و من نەمئەناسییەوە. ئەو پیاوە زەبەلاح و ناحەزەم نەئەناسییەوە کە خۆی بەسەر کورسیەکەدا پان کردبووەوەو ژنی، تەنانەت لە قاپێکی ڕەشی سی لە چل سانتیمەتریشدا بە ڕووتی نەبێ نەیئەدی…

ئەم باڵندە کوێر و سەرلێشێواوانە، ئەم ڕەسـمە کۆن و هەڵپڕووکاوانە، ئەم یادە کاڵ و بێڕەنگانە، ئەم ڕۆژە دوور و فەرامۆشکراوانە، ئەم ساتانەی دەم با و گەردەلوول چۆن کۆ دەبنەوە؟ ئەم ڕووداوە قەوماو و نەقەوماوانە چۆن یەک دەگرنەوە؟ ئەم جەستە پارچەپارچەبووانە چۆن دەبنەوە بە یەک جەستە؟ ئەم زەمەنە پرژ و بڵاوانە چۆن دێنەوە سەر هێڵێکی ڕاست؟ ئەم هەموو چیرۆکە فەرامۆشبووانە چۆن وەبیر دێنەوە و چۆن لە چوارچێوەی چیرۆکێکدا دەنووسرێنەوە؟

ڕەنگە یەکێک لەو ڕۆژهەڵاتناسانەی کە لە هەموو ڕۆژهەڵاتناس و ئێرانیناسەکانی دیکە، زیاتر بەشداری لە نووسینەوەی مێژووی کورد کردبێ، ڤلادیمێر مینۆرسکی بێ. پیاوی سیاسیی دوایەمین قۆناغی ئیمپراتۆریای ڕووسیا، ڕۆژهەڵاتناس و ئێرانیناسی دوای جەنگی یەکەمی جیهانی، مینۆرسکی، بەشدارییەکی زۆری لە لێکۆڵینەوەی کوردناسیدا کردووە. شوێنی مینۆرسکی لە نووسینەوەی مێژووی شار و شارۆچکەکانی کوردستان، مێژووی ئایینزا کوردییەکان زۆر دیار و بەرچاوە. هەر لە ڕاستیدا زیادەڕۆیی نییە ئەگەر بڵێین مینۆرسکی یەکەمین ڕۆژهەڵاتناسی ئەورووپییە کە “بە شێوەیێکی زانستییانە” لێکۆڵینەوەی کوردناسی لە ئەورووپا برەو پێ دابێ.

ورمزخانی عێلبەگی ئەگەر بیزانیایە ئەو پەیکەرە بچکۆلە قوڕقوشمه، کەی و چۆن کراوتە گەردنی، گوێی بە زریزە ئاڵتوونەکەی نەدەدا، دەیپساند و بە ڕقەوە سەیرێکی دەکرد و دوور لە چاوی خێڵەکەی، بەودیو یاڵەکەدا فڕێی دەدایە دۆڵەکەوه؛ تا ڕۆژێک لە ڕۆژان کەس سۆراخی نەکا. ئەگەر دایکی، بیبی نێرگسی ڕەحمەتی بمایه، ڕەنگە ڕۆژیک لەو ڕۆژانەی کە ورمز بەسەر غوڵام سەردار، فەرماندەی لەشکری شای لە شان و شکۆ کەوتوودا دەینەڕاند و دەیگوت: «بە شا بڵێ، من، ورمزخانی عێلبەگی، کوڕی ئیمام قولیخانی کۆگیلۆ، لەو کاتەوە لە داوێنی دایکم بەر بوومەتەوە نەمزانیوە ترس چییه.»

پرسە سیاسی، ئابووری، کومەڵایەتی و فەرهەنگییەکان، مرۆڤیان ناچار کرد پەنا بەرێتە بەر وەرگێڕان. ئەگەر چاوێک لە جیهانی دەوروبەرمان و دیاردە و ڕووداوەکانی چواردەورمان بکەین، ئێمە ئەمڕۆ زیاترین ڕێژەی زانیاری، هەواڵ و دەقەکانمان لە ڕێگەی وەرگێڕانەوە بەدەست دەگات، ڕۆژانە بە ملیۆنان هەواڵ و دەق تۆمار دەکرێن، کە هەمووی لە ڕێگەی وەرگێڕانەوە دەگاتە لای ئێمە. کەواتە ئەمانە و گەلێک شتی دیکە، سەلمێنەری ئەوەن کە ژیانی تاکی ئەمڕۆ بەبێ وەرگێڕان نەک ناتەواوە، بەڵکو هەر بۆی ناچێتە سەر.

ئەو چیرۆک و بەسەرهاتانەی لەم کتێبەدا هاتووە، سەرنجڕاکیشترین و دڵڕفێنترین بەسەرهاتەکانن، چونکە هیچ خۆشییەک چێژبەخشتر لە سەرکەوتن بەسەر لوتکەی زانین و مەعریفە و هەروەها هیچ سەفەرێک پڕخرۆشتر لە فڕینی فکریی و فەلسەفی نییە.

ئەم کتێبە بە یەکێک لە کتێبە گرنگ و سەرچاوە باشەکان ئەژمار دەکرێت لە بواری فەلسەفەدا و بە ئاسانترین شێوە و زمانێکی پوخت و پاراو وردەکارییکانی ژیانی چەند فەیلەسوفێکی گێڕاوەتەوە، هێندە جوان نووسراونەتەوە، کە هەموو کەسێک لە هەر قۆناغ و تەمەنێکدا بێت دەتوانێت بیخوینیتەوە و بە ئاسانی چێژی لێ ببینێت.

لەو باوەڕەدام تا ئێستا دیراسەیەکی ئەوتۆ لەبارەی فەلسەفە و خەبات و ژیانی حاجی قادر بڵاو نەکراوەتەوە لە قووڵی و فرەوانیدا بگا بە ڕادەی گرینگی و پێویستی مەوزووع. تا ئەوەی لە سنووری ئاسۆی ڕۆشنبیری ئێستاکەی کوردەواریش دێتە بەرچاوم هیچ عەلامەتێکی لێوە دیار نییە موژدەی دیراسەیێکی لایەق بە حاجی ڕاگەیەنێ.
بێگومان هاندەرێکی یەکجار بەهێز، کە پاڵی پێوە ناوم جورئەت بدەم بەر خۆم تا شەرمم لە حآجی بشکێنم و گوزارشتی ژیانی بگێڕمەوە، ترسی لە ناوچوونی یەکجارەکی ئەو ڕاستییانە بوو کە من لەبارەی حاجییەوە دەیزانم و دەبینم لەگەڵ ڕەوتی زەمانە یەک یەک دەکوژێنەوە و چرای تازەی دروستکراو لە شوێنیان هەڵدەکرێ.
من لەلای خۆمەوە، بە پێی توانین، چی بۆم ساغ دەبێتەوە دەربارەی حاجی و ژیان و شەخسییەت و ئەدەبی لەگەڵ بەڵگەی ماددی و زیهنی کە لە دەستمدا بێ بە تۆمارخانەی مێژووی ڕادەگەیەنم.
(بەشێک لە پێشەکی کتێبەکە)